60 hợp âm trên đàn piano cơ bản và cách ghi nhớ hiệu quả

Hợp âm trên đàn piano là kiến thức nhạc lý mà bất kỳ người chơi đàn piano nào cũng phải biết. Trong bài viết này, tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc 60 hợp âm cơ bản và cách học hiệu quả mà tôi đã tích luỹ trong nhiều năm chơi đàn piano! Với phương pháp này, sẽ giúp bạn có thể chơi được những bản nhạc mà mình yêu thích một cách dễ dàng.

Hợp âm trên đàn piano là gì? Quy tắc cấu thành hợp âm

Hợp âm trên đàn piano là sự kết hợp của ba hoặc nhiều âm thanh đồng thời, tạo thành một âm màu phong phú và đa dạng. 

Quy tắc cấu thành hợp âm trên đàn piano dựa trên nguyên tắc xây dựng từ các nút bấm trong quãng âm thanh. Ba nút bấm cách nhau một cách đồng đều tạo thành một hợp âm cơ bản, gọi là hợp âm tam giác. Ví dụ, hợp âm C là sự kết hợp của các nút bấm C, E và G.

Các hợp âm còn có thể được mở rộng bằng cách thêm các nút bấm vào hợp âm tam giác cơ bản. Điều này tạo ra các loại hợp âm khác nhau như hợp âm tăng, giảm, đảo ngược, hay hợp âm bổ sung. Ví dụ, hợp âm Cmaj7 được tạo thành bằng cách thêm nút bấm B vào hợp âm tam giác C, E, G.

Ngoài ra, quy tắc cấu thành hợp âm cũng bao gồm việc sắp xếp các âm thanh trong hợp âm theo thứ tự tăng dần hoặc giảm dần. Quy tắc này giúp tạo ra một cấu trúc âm thanh hài hòa và dễ nghe.

60 hợp âm piano cơ bản dành cho người mới

Đối với người mới bắt đầu chơi đàn piano, việc nắm vững một số hợp âm cơ bản là rất quan trọng để xây dựng nền tảng âm nhạc. Dưới đây là danh sách 60 hợp âm piano cơ bản dành cho người mới:

Hợp âm trưởng (Major Chord)

Hợp âm trưởng (Major Chord) là một trong những hợp âm cơ bản và quan trọng nhất trong âm nhạc. Nó mang đến một cảm giác tươi vui, lạc quan. Hợp âm trưởng được tạo thành bởi ba nốt: nốt gốc (root note), nốt thứ ba cách nốt gốc một giọng (major third) và nốt thứ năm cách nốt gốc một giọng và một nửa (perfect fifth).

Trong nhạc lý, hợp âm trưởng được ký hiệu bằng chữ cái in hoa C, D, E, F, G, A, B tương ứng với 7 nốt nhạc Do, Re, Mi, Fa, Sol, La và Si. Dưới đây là một bảng chi tiết về 7 hợp âm trưởng phổ biến:

Tên hợp âm	Ký hiệu	Các nốt tạo thành
Đô trưởng	C	C – E – G: Do – Mi – Sol
Rê trưởng	D	D – F# – A: Re – Fa# – La
Mi trưởng	E	E – G# – B: Mi – Sol# – Si
Fa trưởng	F	F – A – C: Fa – La – Do
Sol trưởng	G	G – B – D: Sol – Si – Re
La trưởng	A	A – C# – E: La – Do# – Mi
Si trưởng	B	B – D# – F#: Si – Re# – Fa#

Để chơi hợp âm trưởng trên đàn piano, bạn có thể sử dụng ngón tay như sau:

• Hợp âm trưởng C: Đặt ngón tay trỏ lên nốt C, ngón giữa lên nốt E, và ngón áp út lên nốt G.
• Tương tự, bạn có thể áp dụng cách bấm này cho các hợp âm trưởng khác, chỉ cần thay đổi vị trí các ngón tay tương ứng với các nốt tạo thành hợp âm.

Hợp âm thứ (Minor Chord)

Hợp âm thứ trên đàn piano là một trong những loại hợp âm quan trọng trong âm nhạc. Nó tạo ra một cảm giác buồn bã hoặc mạnh mẽ, thường được sử dụng để tạo ra sự đối lập và sự biểu cảm trong âm nhạc.

Hợp âm thứ được tạo thành từ 3 nốt trong âm giai gồm: nốt thứ nhất, nốt thứ ba và nốt thứ năm. Dưới đây là bảng chi tiết các hợp âm thứ cơ bản và các nốt tạo thành chúng:

Tên hợp âm	Ký hiệu	Các nốt tạo thành
Đô thứ	Cm	C – Eb – G: Do – Mi (b) – Sol
Rê thứ	Dm	D – F – A: Re – Fa – La
Mi thứ	Em	E – G – B: Mi – Sol – Si
Fa thứ	Fm	F – Ab – C: Fa – La(b) – Do
Sol thứ	Gm	G – Bb – D: Sol – Si(b) – Re
La thứ	Am	A – C – E: La – Do – Mi
Si thứ	Bm	B – D – F#: Si – Re – Fa#

Cách chơi hợp âm thứ được thực hiện như sau, giúp bạn chơi một cách dễ dàng và chính xác:

• Sử dụng ba ngón tay: Để chơi hợp âm thứ, bạn sẽ sử dụng ba ngón tay – ngón cái, ngón giữa và ngón út – để bấm cùng lúc vào ba nốt nhạc trong hợp âm.
• Nhận biết nốt thứ 2: Hợp âm thứ chỉ khác hợp âm trưởng ở nốt thứ 2. Để xác định cách bấm hợp âm thứ, bạn có thể thực hiện các bước sau:
  • Chơi một hợp âm trưởng tương ứng để tìm ba nốt cách nhau ở khoảng giữa.
  • Giữ nguyên ngón tay bấm nốt đầu tiên và nốt thứ ba, sau đó di chuyển ngón tay giữa sang phím bên trái, nằm liền kề với phím ban đầu.

Ví dụ: Để chơi hợp âm Si thứ (Bm), bạn có thể bắt đầu bằng cách tìm hợp âm Si trưởng: B – D# – F#. Sau đó, giữ nguyên nốt B và F#, di chuyển ngón giữa từ D# sang phím bên trái, là phím D.

Hợp âm 5 (5 Chord)

Hợp âm 5, hay còn được gọi là Power Chord, là một loại hợp âm đơn giản và phổ biến trong âm nhạc. Đây là một hợp âm trên đàn piano tương tự hợp âm trưởng, chỉ khác là nó được tạo thành từ 2 nốt nhạc (thứ nhất và thứ 5 trong âm giai trường) thay vì 3.

Hợp âm này tạo ra một âm thanh mạnh mẽ, đầy sức sống và thường được sử dụng trong các thể loại nhạc rock, metal và punk.

Tên hợp âm	Các nốt trong hợp âm
C5	C – G
G5	G – D
D5	D – A
A5	A – E
E5	E – B
B5	B – F#
F#5	F# – C#
C#5	C# – G#
F5	F – C
Bb5	Bb – F
Eb5	Eb – Bb
Ab5	Ab – Eb
Db5	Db – Ab
Gb5	Gb – Db
Cb5	Cb – Gb

 

Cách bấm hợp âm 5 rất đơn giản. Bạn chỉ cần sử dụng hai ngón tay để bấm đồng thời vào hai nốt tạo thành hợp âm. Thông thường, bạn sẽ sử dụng ngón út để bấm nốt gốc và ngón giữa để bấm nốt cách xa 5 cây đàn. 

Ví dụ: Để chơi hợp âm C5, bạn bấm nốt C trên dây đồng thời với nốt G trên dây thứ 5. Đối với hợp âm G5, bạn bấm nốt G trên dây đồng thời với nốt D trên dây thứ 5.

Hợp âm treo (Suspended Chord)

Một trong những loại hợp âm trên đàn piano quen thuộc là hợp âm treo, hay còn được gọi là Suspended Chord. Đây là một loại hợp âm độc đáo và mang tính biến đổi trong âm nhạc. Nó được tạo thành từ nốt thứ nhất, thứ 4 và thứ 5 của âm giai trưởng.

Hợp âm treo tạo ra một hiệu ứng âm thanh đặc biệt và thường được sử dụng để tạo cảm giác không chắc chắn, căng thẳng hoặc sự chờ đợi trong một bản nhạc.

Tên hợp âm	Các nốt trong hợp âm
Csus	C – F – G
Gsus	G – C – D
Dsus	D – G – A
Asus	A – D – E
Esus	E – A – B
Bsus	B – E – F#
F#sus	F# – B – C#
C#sus	C# – F# – G#
Fsus	F – Bb – C
Bbsus	Bb – Eb – F
Ebsus	Eb – Ab – Bb
Absus	Ab – Db – Eb
Dbsus	Db – Gb – Ab
Gbsus	Gb – B – Db
Cbsus	Cb – E – Gb

Cách bấm hợp âm treo có thể khá đa dạng tùy thuộc vào loại hợp âm và vị trí trên bàn phím. Tuy nhiên, một cách chơi phổ biến là sử dụng ba ngón tay để bấm cùng lúc vào ba nốt trong hợp âm treo. Ví dụ: Để chơi hợp âm treo Dsus4, bạn bấm nốt D trên dây đồng thời với nốt G trên dây thứ 3 và nốt A trên dây thứ 2.

Cách nhanh nhất để học hợp âm trên đàn piano cơ bản

Với những người mới bắt đầu chơi đàn piano thì việc ghi nhớ các loại hợp âm trên đàn piano đòi hỏi rất nhiều thời gian. Đôi khi, sự xuất hiện của các hợp âm có những kí tự thăng, giáng, có số, có gạch chéo,… khiến người chơi không biết phải làm sau? Chính vì vậy, sau đây tôi sẽ giới thiệu cho bạn cách để học các hợp âm trên đàn piano nhanh nhất.

Ghi nhớ hợp âm trưởng

Để ghi nhớ từng hợp âm trưởng một cách dễ dàng, hãy áp dụng các bước sau:

• Phân loại hợp âm: Trong 7 hợp âm trưởng cơ bản, có 3 hợp âm chỉ sử dụng các nốt trắng và 4 hợp âm sử dụng nốt đen kèm theo.
• Xác định nốt chủ âm: Đầu tiên, hãy xác định nốt gốc của hợp âm, được gọi là nốt chủ âm.
• Xác định nốt thứ hai: Từ nốt chủ âm, đếm 5 phím liên tiếp trên đàn đen và trắng để tìm nốt thứ hai của hợp âm.
• Xác định nốt thứ ba: Tiếp theo, từ nốt thứ hai đã xác định, đếm 4 phím liên tiếp trên đàn đen và trắng để tìm nốt thứ ba của hợp âm.

Ví dụ, hãy xem xét hợp âm trưởng Rê (D Major Chord):

• Bước 1: Phân loại hợp âm. Hợp âm Rê thuộc vào nhóm có 1 nốt đen.
• Bước 2: Xác định nốt chủ âm. Nốt chủ âm của hợp âm Rê là nốt “Re”.
• Bước 3: Xác định nốt thứ hai. Từ nốt Re, đếm 5 phím liên tiếp trên đàn đen và trắng, ta tìm được nốt thứ hai là “Fa#”.
• Bước 4: Xác định nốt thứ ba. Từ nốt Fa#, đếm 4 phím liên tiếp trên đàn đen và trắng, ta tìm được nốt thứ ba là “La”.

Bằng cách áp dụng quy trình này cho các hợp âm trưởng khác, bạn sẽ có thể ghi nhớ từng hợp âm trên đàn piano một cách rõ ràng và dễ dàng, giúp bạn thực hiện chơi đàn piano một cách tự tin và linh hoạt.

Ghi nhớ hợp âm thứ

Để ghi nhớ nhanh hợp âm thứ, bạn có thể áp dụng các bước sau đây:

• Xác định nốt gốc (nốt chủ âm): Đầu tiên, xác định nốt gốc của hợp âm thứ, đó là nốt thứ nhất trong hợp âm.
• Đếm nốt thứ hai: Đếm từ nốt chủ âm lên 4 phím đàn đen trắng liên tiếp để tìm nốt thứ hai.
• Đếm nốt thứ ba: Từ nốt thứ hai, đếm lên 5 phím đàn đen trắng liên tiếp để tìm nốt thứ ba.

Ví dụ với hợp âm Em (Mi thứ): Bạn sẽ xác định nốt chủ âm là Mi (E). Tiếp theo, đếm từ nốt Mi lên 4 phím đàn đen trắng liên tiếp để tìm nốt Sol (G). Sau đó, đếm từ nốt Sol lên 5 phím đàn đen trắng liên tiếp để tìm nốt Si (B). Kết quả là hợp âm Em: E – G – B (Mi – Sol – Si).

Hợp âm trưởng/thứ có dấu thăng (#) hoặc dấu giáng (b)

• Bước 1: Đầu tiên, hãy học thuộc/nắm được thế bấm trưởng/thứ của 14 hợp âm cơ bản. Điều này bao gồm việc biết các thế bấm cơ bản của các hợp âm trưởng và hợp âm thứ.
• Bước 2: Khi gặp một hợp âm có dấu thăng (#), bạn sẽ tăng tất cả các nốt nhạc trong thế bấm trưởng/thứ lên nửa cung. Điều này có nghĩa là bạn sẽ di chuyển tất cả các nốt lên một phím đàn đen/trắng kế cạnh. Ví dụ: Nếu bạn có một hợp âm trưởng C, khi thêm dấu thăng (#), bạn sẽ chơi hợp âm C# (C thăng).
• Bước 3: Nếu gặp một hợp âm có dấu giáng (b), bạn sẽ giảm tất cả các nốt nhạc trong thế bấm trưởng/thứ xuống nửa cung. Điều này có nghĩa là bạn sẽ di chuyển tất cả các nốt xuống một phím đàn đen/trắng kế cạnh. Ví dụ: Nếu bạn có một hợp âm trưởng F, khi thêm dấu giáng (b), bạn sẽ chơi hợp âm Fb (F giáng).

Hợp âm trưởng/thứ có số hay thêm những kí hiệu khác

Trường hợp 1: Hợp âm có số đằng sau. Đây chỉ đơn giản là việc thêm một số vào tên hợp âm để chỉ ra rằng có các nốt nhạc khác được thêm vào hợp âm gốc. Ví dụ: C7 (C dominant 7) có nghĩa là hợp âm C trưởng có thêm một nốt thứ 7.

Trường hợp 2: Hợp âm vừa có số vừa kèm theo chữ M7 (△7), dim (o), sus, aug, hay dấu +/-.

• Hợp âm M7 (kí hiệu có hình tam giác △): Đây là hợp âm trưởng được thêm một nốt thứ 7, nhưng nốt thứ 7 này cách nốt gốc một nửa cung. Ví dụ: CM7 (C major 7) là hợp âm C trưởng có thêm nốt thứ 7 cách nốt gốc một nửa cung.
• Hợp âm dim (kí hiệu dấu o): Hợp âm này giảm hai nốt ở bậc 3 và bậc 5 của hợp âm gốc xuống còn một nửa cung. Ví dụ: Cdim (C diminished) là hợp âm C trưởng giảm nốt bậc 3 và bậc 5 xuống một nửa cung.
• Hợp âm sus (sus2 hoặc sus4): Hợp âm này thêm một nốt nhạc và bỏ đi nốt nhạc bậc 3 của hợp âm gốc. Ví dụ: Csus4 (C suspended 4) là hợp âm C trưởng thêm một nốt thứ 4 và không có nốt bậc 3.
• Hợp âm có dấu cộng (+) hoặc dấu trừ (-) và số: Dấu cộng (+) chỉ ra rằng một nốt nhạc nào đó được tăng lên một nửa cung, trong khi dấu trừ (-) chỉ ra rằng một nốt nhạc nào đó được giảm đi một nửa cung. Số đại diện cho nốt thứ mấy được tăng hoặc giảm. Ví dụ: C+5 (C augmented 5) là hợp âm C trưởng với nốt thứ 5 được tăng lên một nửa cung, trong khi C-3 (C minor 3) là hợp âm C thứ với nốt thứ 3 được giảm đi một nửa cung.
• Hợp âm có chữ “add” và số: Chữ “add” chỉ đơn giản là thêm, và số đi sau chữ “add” chỉ ra rằng một nốt thứ mấy được thêm vào hợp âm. Ví dụ: Cadd9 (C add 9) là hợp âm C trưởng có thêm nốt thứ 9.
• Hợp âm aug (hợp âm tăng): Đầu tiên, bạn chơi hợp âm trưởng, sau đó tăng nốt thứ 5 của hợp âm lên một nửa cung. Ví dụ: Caug (C augmented) là hợp âm C trưởng với nốt thứ 5 được tăng lên một nửa cung.

Hợp âm có dấu xẹt ngang (/)

Hợp âm trên đàn piano có dấu xẹt ngang (/) đại diện cho việc đảo thế bấm, trong đó nốt nhạc sau dấu (/) trở thành nốt đầu tiên mà tay trái của bạn chơi.

Ví dụ, hợp âm Gm/Bb có ý nghĩa là hợp âm Gm (Sol – Si(b) – Rê) và khi viết Gm/Bb, ta tự động đảo thế thứ tự các nốt nhạc và bấm các phím đàn theo thứ tự Bb – Rê – Sol.

Tóm lại, hợp âm trên đàn piano là những tổ hợp âm nhạc tạo ra từ việc kết hợp các nốt nhạc cùng một lúc. Bằng cách nắm vững cách ghi nhớ và cách bấm từng hợp âm, bạn có thể tự tin thể hiện những giai điệu yêu thích và sáng tạo những sáng tác riêng. Cuối cùng, VP Art House chúng bạn có thể tạo ra những bản nhạc tuyệt vời!